Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına ait Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına göre, Uşaklılar da Türkiye genelinde olduğu gibi en büyük harcama kalemini konut ve kira giderlerine ayırıyor. Uşak özelinde yapılan değerlendirmelerde, ekonomik baskıların en çok barınma, ulaşım ve temel gıdada hissedildiği gözlemleniyor.
TÜİK verilerine paralel olarak Uşak’ta yaşayan hanehalklarının toplam tüketim harcamaları içinde %26’ya yakın kısmı konut ve kira için ayrılıyor. Özellikle kent merkezinde kira bedellerinin son yıllarda hızla artması, dar ve orta gelirli ailelerin yaşam kalitesini düşürüyor. Öte yandan ulaştırma harcamaları %21,6 ile ikinci sırada yer alırken, gıda ve alkolsüz içecekler %18,1 oranında hane bütçesini meşgul ediyor.
Uşak’ta Ulaşım Giderleri Gelire Göre Değişiyor
Yüksek gelir grubundaki Uşaklılar, ulaştırma harcamalarına neredeyse iki kat fazla bütçe ayırabiliyor. Lüks araç alımı, yakıt giderleri ve özel bakım hizmetleri bu grubun harcama profilini belirlerken; düşük gelirli kesim, gıda ve kira gibi zorunlu ihtiyaçlara öncelik veriyor.
Tek Kişilik Hanelerde Kira Yükü Daha Fazla
Uşak'ta tek başına yaşayan bireyler, hanehalkı harcamalarının %35,2’sini konut ve kiraya ayırmak zorunda kalıyor. Bu oran, kalabalık hanelerde %22,4 seviyesinde. Bu durum, özellikle genç bireyler ve yaşlı yalnız yaşayanlar için barınma krizinin ciddi bir sorun haline geldiğini gösteriyor.
Gıdada İsraf Uyarısı: Sebze ve Ekmek Çöpe Gidiyor
Uşak’ta da Türkiye genelindeki gibi gıda israfı dikkat çekici boyutlarda. Hanelerin en fazla çöpe attığı ürünlerin başında %40,1 ile taze meyve ve sebzeler, %32 ile ekmek, %14,3 ile süt ve süt ürünleri geliyor. Gelir seviyesi arttıkça israf eğiliminin de yükseldiği görülüyor.
Uşak İçin Uyarı Niteliğinde Veriler
Uşaklılar gelirlerinin önemli bir kısmını kira, ulaşım ve gıdaya ayırırken; eğitime, kültüre ve sağlığa harcanan pay oldukça düşük kalıyor. Uzmanlar, ekonomik planlamalarda dar gelirli hanelerin desteklenmesi gerektiğini vurgularken, gıda israfının da azaltılması için kamuoyunun bilinçlendirilmesi çağrısında bulunuyor.
