Uşak Belediyesi Kent Belleği Projesi Sorumlusu Ömer Aşcı, sosyal medyada sıkça paylaşılan idam fotoğrafının gerçek hikâyesini anlattı. 1915’te Singapur’da isyan eden Müslüman Hint askerlerin idam edildiği anın yanlış şekilde Türkiye’ye aitmiş gibi sunulduğunu belirtti. Ömer Aşcı, sosyal medyada ve bazı internet sitelerinde sıklıkla “İstanbul’da İngilizler tarafından idam edilen Müslüman Hintli askerler” olarak paylaşılan bir fotoğrafın, aslında 22 Şubat 1915’te İngiliz Ordusu tarafından Singapur’da gerçekleşen bir infaza ait olduğunu açıkladı.
Aşcı, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, fotoğrafın asıl kaynağını ve tarihsel bağlamını şu sözlerle aktardı: “Bu fotoğraf 22 Şubat 1915 tarihinde, İngiliz Ordusu tarafından Outram Hapishanesi önünde idam edilen Müslüman Hintli bugünkü ifadeyle Pakistanlı askerleri göstermektedir. Ne var ki bu kare, birçok Türk sitesinde işgal altındaki İstanbul’da çekilmiş gibi lanse edilerek paylaşılıyor. Oysa gerçek çok farklı.”
Singapur’da Patlak Veren İsyan ve Osmanlı Bağlantısı
İngiltere’nin Hindistan’ı 1858’de resmi olarak işgal ettiğini hatırlatan Aşcı, bu bölgenin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda askerî açıdan da büyük öneme sahip olduğunu belirtti. I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz ordusunda görev yapan Hintli askerler, Osmanlı’ya karşı savaşmak üzere farklı cephelere gönderiliyordu. Bu durum, özellikle Müslüman askerler arasında büyük huzursuzluk yaratmıştı.
15 Şubat 1915’te, İngiliz ordusunun Singapur’daki V. Hafif Piyade Alayı’nda görevli, çoğunluğu Müslüman Hintli askerlerden oluşan bir grup isyan başlattı. Bu isyanın çıkışında, Osmanlı Devleti ile Almanya’nın ortak propaganda faaliyetlerinin ve Amerika merkezli Hintli milliyetçilerin kurduğu Ghadr (Gadr) Partisi’nin önemli rol oynadığı ifade ediliyor. İsyan sırasında 34 İngiliz askeri ve 13 sivil öldürülürken, İngiliz, Fransız ve Rus askerlerinden oluşan müttefik güçler isyanı bastırdı. Olayın ardından 850 asker ile 200'den fazla subay yargılandı. Bunlardan 47’si idam edildi, 64’ü sürgüne gönderildi, 73 kişi ise 7 ila 20 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
Fotoğrafın Yanlış Bilgiyle Yayılması Uyarısı
Ömer Aşcı, sosyal medyada hızla yayılan tarihsel içeriklerin mutlaka kaynak kontrolüyle paylaşılması gerektiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Bu fotoğraf, tarihsel olarak çok önemli bir olaya ait. Ancak yanlış bilgiyle yayılması hem tarihi tahrif ediyor hem de kamuoyunun yanlış algılar oluşturmasına neden oluyor. Bu tür bilgi kirliliklerinin önüne geçmek için araştırmalarımızı sürdürüyoruz.”
