Uşak Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürü Ömer Aşcı tarafından yürütülen Kent Belleği Projesi kapsamında yeniden hatırlanan bu ilginç karakter, “deli” sıfatının ardına saklanmış bir halk filozofu gibiydi. Kırhallı Mahallesi’nin renkli yüzü Hulusi, İstasyon Caddesi üzerindeki Baytarların ekmek fırınında çalışırken çuval omuzlayan cüssesi, şehir halkı tarafından “deli kuvvetiyle” özdeşleştirilmişti. Ancak onu sıradan bir ‘mahalle delisi’nden ayıran şey, halk içindeki yeri ve olaylara verdiği yaratıcı tepkilerdi.
Menderes’in Ziyareti: Jeep Havalanıyor!
Cadaların Deli Hulusi’nin adını tarihe yazdıran anılardan biri de, 1950’li yıllarda Başbakan Adnan Menderes’in Uşak ziyareti sırasında yaşandı. Kent merkezine inen Menderes’in Willys marka jeep’i, Jandarma Komutanlığı önünde bir anda havalanıverdi. Bu “uçuşun” mimarı ise Hulusi idi. Jeep’in bir köşesinden tutup havaya kaldıran bu dev adam, halkla birlikte aracı omuzlara alarak bugünkü Has Bahçe Sosyal Tesisi’nin bulunduğu meydana kadar taşımıştı.
Deli Hulusi’nin keskin zekası ve cesur dili, onu halk arasında hem sevilen hem de çekinilen biri haline getirdi. Uşakspor Stadı’nda espriyle karışık söylediği şu sözler hala dilden dile aktarılıyor:
“Sağ taraf esnaflar, sol taraf tabaklar, ortada Gabak oğlu Gabaklar... Hoş geldiniz!” (Uşakspor Stadında)
Uşaklılar, bu sözlerin sadece mizah değil, dönemin sosyal yapısına eleştirel bir bakış olduğunu söylüyor.
Eşeği Sıra Bekletmek: Postanede Bir Mizah Manifestosu
Uşak Hocalar Köyü’nden Hasan Hüseyin Çakın’ın anlattığına göre, Hulusi bir gün postanede uzun süre sıra bekleyince sinirlenmiş. Tam da o sırada eşekle geçen bir köylüyü görmüş, eşeği omzuna alıp postanenin içine kadar taşıyıp sıraya koymuş. Ardından memura dönüp, “Vatandaşları eşek yerine koyuyorsunuz ya, ben de getirdim bir eşeği, o da beklesin!” demiş. Bu çıkış sonrası memurlar işini hızlandırmış ve Hulusi mektubunu verip çıkarken, “Adam gibi çalışın!” demeyi de ihmal etmemiş.
Bir Parmakla Silindir Süren Dev
Uşak eşrafından Bülent Pehlivan’ın aktardığına göre, Hulusi Uşak Şeker Fabrikası’ndaki tenis kortunun toprak zeminini hazırlayan kişiydi. 200 kiloluk silindiri tek parmağıyla hareket ettirmesi ve üç ayvayı üst üste koyarak tek yumrukta parçalaması, onun fiziksel gücünü efsane seviyeye taşımıştı.
Halkın Aynası, Mizahın Ustası
Günümüz Uşak’ında artık onun gibi “deli görünümlü bilge” figürler yok denecek kadar az. Cadaların Deli Hulusi, hem güldüren hem düşündüren bir şahsiyet olarak, şehrin toplumsal belleğinde iz bıraktı. Onun hikayesi, yalnızca bir bireyin değil; bir dönemin, bir mahallenin ve bir kültürün hafızasını yansıtıyor. Kent belleğini yaşatmak, hafızayı diri tutmaktır. Cadaların Deli Hulusi, Uşak’ın gülen ama unutmayan yüzüdür. Uşak Belediyesi Kent Belleği Projesi, benzer yerel karakterlerin anılarını gün yüzüne çıkararak, kentin hafızasını nesilden nesile aktarmaya devam ediyor.
