Okul dönemi yalnızca akademik bir süreç değil, büyüyen bir bedenin ve gelişen bir zihnin dengeli ilerlemesi için kritik bir dönem. Uzman Fizyoterapist Gaye Torna, çocuklarda fiziksel sağlığın öğrenme başarısı, özgüven ve mutluluk üzerindeki etkisine dikkat çekti. Okulların açılmasıyla birlikte, erken kalkışlar, ağır çantalar ve uzun ders saatleri çocukların günlük yaşamında yeniden yerini aldı. Ancak Torna’ya göre birçok ebeveyn, bu yoğun tempoda yalnızca akademik başarıya odaklanırken çocukların bedenlerinin verdiği uyarı sinyallerini gözden kaçırıyor.
“Omurga gelişimi hassas bir süreçtir”
Uzm. Fzt. Gaye Torna, çocukların omurgalarının yetişkinlere göre daha esnek olduğunu, ancak bu esnekliğin yanlış duruş alışkanlıklarına karşı savunmasızlık anlamına geldiğini söyledi. Torna, “Yanlış oturma pozisyonları, ağır çantalar ve uzun ekran süreleri omurga sağlığını tehdit eder. Erken fark edilmezse, ilerleyen yaşlarda skolyoz, kifoz gibi kalıcı duruş bozukluklarına yol açabilir” dedi.
Torna, ebeveynlerin çocuklarının omuz hizası, kamburluk eğilimi veya sırt ağrısı gibi belirtileri gözlemlemesi gerektiğini, bu durumda erken dönemde bir fizyoterapiste başvurmanın büyük fark yaratacağını belirtti.
“Ders masasındaki ergonomi dikkatle ayarlanmalı”
Evdeki çalışma alanının çocuğun boyuna, dirsek ve göz hizasına uygun şekilde düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Torna, “Dünya Sağlık Örgütü, 6–12 yaş arası çocukların her 30 dakikada bir kısa hareket molası vermesini öneriyor” dedi.
Basit ama etkili bir kural hatırlatan Torna, şu ifadeyi kullandı:
“Bir pozisyon ne kadar uzun sürerse, o kadar zararlı hale gelir. Rahatsızlık hissedilmeye başlandıysa, duruşu değiştirmenin zamanı gelmiştir.”
“Ağır çantalar küçük omuzlara yük bindiriyor”
Araştırmalara göre, okul çantasının çocuğun vücut ağırlığının yüzde 10’unu geçmemesi gerektiğini belirten Gaye Torna, çanta kullanımında şu noktalara dikkat çekti:
Her iki omuz askısı birlikte kullanılmalı,
Çanta bele tam oturmalı,
Ağır eşyalar sırta yakın bölmede taşınmalı.
Bu basit önlemlerin omurgaya binen yükü yüzde 30’a kadar azalttığını söyleyen Torna, “Doğru çanta kullanımı sadece sırtı değil, çocuğun enerjisini de korur” dedi.
“Hareket eden zihin daha iyi öğrenir”
Fiziksel aktivitenin yalnızca kasları değil, beyni de güçlendirdiğini vurgulayan Torna, “Düzenli egzersiz dopamin ve endorfin salgısını artırır, dikkat ve hafızayı geliştirir” açıklamasını yaptı.
Her çocuğun gün içinde en az 60 dakika aktif olması gerektiğini belirten Torna, “Bu bir spor dersi, yürüyüş, dans ya da sadece oyun olabilir. Önemli olan hareketsiz kalmamak” dedi.
“Yetersiz uyku, bedeni ve zihni yorar”
Torna, büyüme çağında uykunun kas ve iskelet gelişimi için vazgeçilmez olduğunu hatırlattı:
“6–12 yaş arası çocukların 9–11 saat, ergenlerin ise 8–10 saat uyuması gerekiyor. Yetersiz uyku, kas dayanıklılığını ve dikkat süresini düşürür.”
“Sağlıklı duruş, sağlıklı bir gelecek demektir”
Uzm. Fzt. Gaye Torna, velilere şu mesajla seslendi:
“Her anne-baba çocuğunun başarılı olmasını ister. Ancak unutmayalım ki başarı, sağlıklı bir bedende kök salar. Dik duran bir çocuk, özgüveni yüksek bir çocuktur. Bu nedenle çocuklarımızın çantasına sadece kitap değil; hareket, denge ve duruş farkındalığı da koymayı unutmayalım.” (doktortakvimi)
