İskender Pala, 10 Kasım 1958 günü Uşak’ta dünyaya geldi. İlkokulu Uşak Cumhuriyet İlköğretim Okulu’nda bitirdi. Kütahya Lisesi ve Kütahya İmam-Hatip Lisesi’ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü kazandı. Aynı okulda yaptığı lisans tez çalışması Câmiu'n-Nezâir’dir. Doktora çalışmasını ise "Aşkî, Hayatı, Edebî Şahsiyeti ve Divânı" başlığı altında yine İstanbul Üniversitesi’nde yaptı. Divan edebiyatı dalında 1983 yılında doktor, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi’nde doçent, 1998 yılında da Kültür Üniversitesi’nde profesör oldu. Divan edebiyatı alanındaki çalışmalarıyla dikkat çeken yazarın çeşitli ansiklopedi ve dergilerde edebiyat araştırmacısı sıfatıyla yayımladığı bilimsel ve edebi makalelerinin yanında ortaokul ve liseler için yazdığı ders kitapları da bulunmaktadır. Ayrıca, Osmanlı deniz tarihiyle ilgili araştırmalarda bulunmuş ve bir kısmını kitaplaştırmıştır. Bülbülün Kırk Şarkısı adlı kitabını ömrünün en güzel çabası sayan İskender Pala evli ve üç çocuk babası olup İstanbul Kültür Üniversitesi öğretim üyesidir.
Divan edebiyatının halk kitlelerince yeniden sevilip anlaşılabilmesi için klasik şiirden ilham alan makaleler, denemeler, hikâyeler ve gazete yazıları yazdı. Düzenlediği Divan Edebiyatı seminerleri ve konferansları geniş kitleler tarafından takip edildi ve “Divan Şiirini Sevdiren Adam” olarak anıldı. Bazı çalışmalarıyla 1989 yılında Türkiye Yazarlar Birliği Dil Ödülü’nü, 1990 yılında AKDTYK Türk Dil Kurumu Ödülü’nü, 1996 yılında Türkiye Yazarlar Birliği İnceleme Ödülü’nü aldı. Hemşehrileri tarafından “Uşak Halk Kahramanı” seçildi.
Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk, Katre-i Matem, Şah&Sultan, OD, Efsane, Mihmandar, Karun ve Anarşist adlı romanlarının baskıları yüz binlere ulaştı, bu romanları pek çok ödül aldı ve yabancı dillere çevrildi. Türk Patent Enstitüsü tarafından marka ödülüyle taltif edilip adı tescillendi. 2013 yılı Cumhurbaşkanlığı Büyük Ödülü’ne edebiyat dalında layık görüldü. Okuma hayatına Peyami Safa’nın eserleri ile başladığını belirten yazar, ilk okuduğu kitapların 9. Hariciye Koğuşu ve Yalnızız olduğunu söylüyor. Ömer Seyfeddin, Refik Hâlid, Reşat Ekrem okunduktan sonra, Osmanlı tarihi ve edebiyatla tanışması Erzurum ve İstanbul'daki üniversite yıllarına denk gelmiştir.
Hazırlayıp sunduğu TV programları; Divançe (TRT2), Şairane (TRT, Hilmi Yavuz ile) İncir Çekirdeği (Haluk Dursun ile) Üç Nokta (HaberTürk TV Nihal Bengisu Karaca ve Koray Çalışkan ile) Önce Söz Vardı (NTV Ahmet Ümit ve Mario Levi ile) Ayine-i Devran (Diyanet TV) Berceste (TRT2)’dir. 1998-2015 arasında Zaman gazetesinde haftalık Kültür-Sanat yazıları yazmıştır. Düzenli olarak Altunizade ve Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezlerinde Divan Şiiri Saati adı ile etkinlikleri olup sık sık okur günleri de düzenlemektedir. Uşak Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak çalışmış, Ocak 2016 - Temmuz 2018 arasında kültür ve sanat konularında TC Başbakan başdanışmanlığı yaptı.
