Dünya Menopoz Günü kapsamında açıklamalarda bulunan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Mahmut Tolga Ayan, menopozun kadın yaşamındaki doğal bir evre olduğunu ve doğru yönetildiğinde yaşam kalitesini korumanın mümkün olduğunu belirtti. Menopozun, adet döngülerinin kalıcı olarak sona ermesiyle tanımlandığını ifade eden Dr. Ayan, “Bir kadının 12 ay boyunca adet görmemesiyle menopoz tanısı konur. Türkiye’de ortalama menopoz yaşı 48-51’dir. Ancak bireysel farklılıklar görülebilir. Süreç menopoz öncesi (perimenopoz), menopoz ve menopoz sonrası (postmenopoz) dönemleri kapsar.” dedi.
Belirtiler ve Yönetim Yolları
Menopoz döneminde sık görülen belirtiler arasında ateş basması, gece terlemesi, uyku bozuklukları, duygusal dalgalanmalar, vajinal kuruluk ve kilo artışı yer alıyor.
Dr. Ayan, bu şikayetlerle başa çıkmak için şu önerilerde bulundu:
“Pamuklu giysiler tercih edin, sıcak ortamlardan uzak durun, kafein ve alkol tüketimini azaltın. Düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve bitkisel destekler bu süreci kolaylaştırır. Uyku kalitesi için elektronik cihazlardan uzak durmak, meditasyon ve nefes egzersizleri faydalıdır.”
Neden Her Kadında Farklı Seyreder?
Menopozun seyrinin kişiden kişiye değiştiğini vurgulayan Dr. Ayan, bu farklılığın genetik, yaşam tarzı ve psikolojik faktörlerle yakından ilişkili olduğunu söyledi:
“Annenin menopoza girme yaşı, sigara kullanımı, stres düzeyi, beslenme ve fiziksel aktivite gibi unsurlar menopozun zamanını ve belirtilerin şiddetini doğrudan etkiler.”
Tedavi Seçenekleri
Menopoz döneminde uygulanabilecek yöntemlerin hormonal, farmakolojik ve doğal tedavileri kapsadığını belirten Ayan, “Hormon Replasman Tedavisi (HRT), ateş basması ve vajinal kuruluk gibi şikayetleri azaltmada en etkili yöntemdir. Ancak her hasta için uygun değildir; kişisel riskler ve faydalar hekimle değerlendirilmelidir. HRT kullanamayan kadınlar için ise antidepresanlar, bitkisel destekler ve yaşam tarzı değişiklikleri etkili olabilir. Kalsiyum ve D vitamini desteği, yürüyüş, yüzme ve pilates gibi aktiviteler; kemik sağlığı ve metabolizma için önemlidir” dedi.
Cinsel ve Ruhsal Sağlık Üzerindeki Etkiler
Menopozun yalnızca fiziksel değil, cinsel ve psikolojik etkileri de olduğunu ifade eden Dr. Ayan, “Vajinal kuruluk ve isteksizlik ilişkileri zorlaştırabilir. Uygun tedaviyle bu sorunlar çözülebilir. Ruhsal dalgalanmalar, depresif hisler doğal süreçlerdir; gerekirse psikolojik destek alınmalıdır.” diye konuştu.
Osteoporoz ve Kalp Sağlığına Dikkat
Menopoz sonrası dönemde kemik erimesi ve kalp-damar hastalıkları riskinin arttığını hatırlatan Ayan, şu uyarılarda bulundu:
“Kalsiyumdan zengin beslenin, sigarayı bırakın, düzenli egzersiz yapın ve Akdeniz tipi beslenmeyi benimseyin. Düzenli sağlık kontrolleri, mamografi ve kemik yoğunluğu ölçümü ihmal edilmemelidir.”
Hormon Tedavisi Hakkında Yanlış Bilinenler
Hormon Replasman Tedavisi (HRT) hakkında yanlış inanışlara da değinen Ayan, “HRT kilo aldırmaz, aksine metabolizmayı dengeleyebilir. Ancak meme kanseri, karaciğer hastalığı veya pıhtılaşma öyküsü olanlarda önerilmez” dedi.
Uygun hastalarda HRT’nin yaşam kalitesini artırdığını vurgulayan Ayan, tedavinin mutlaka hekim kontrolünde yürütülmesi gerektiğini belirtti. Menopozun kadın yaşamında yeni bir başlangıç olduğunu belirten Dr. Mahmut Tolga Ayan, sözlerini şu ifadelerle tamamladı:
“Menopoz bir son değil, özgürlüklerle dolu yeni bir dönemin başlangıcıdır. Bu süreçte bedeninizi dinleyin, bilgilenin ve gerektiğinde profesyonel destek alın. Menopozu korkuyla değil, bilinçle karşılamak; sağlıklı ve mutlu bir yaşamın anahtarıdır.” (doktortakvimi)