Psikolog Dr. İlke Gökçe, ertelemenin sanıldığı gibi yalnızca “tembellik” ya da “disiplinsizlik” olmadığını belirterek, bu davranışın derin duygusal kökenlerine dikkat çekti. Dr. Gökçe, sıkça duyulan “Yapmam lazım ama elim gitmiyor”, “Başlasam bitecek aslında”, “Birazdan başlarım” cümlelerinin ertelemenin en tipik göstergeleri olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Birçok kişi ertelemenin farkında ama bunu yalnızca irade eksikliği olarak yorumluyor. Oysa çoğu zaman başarısızlık korkusu ve kaygı, kişiyi hareketsiz bırakıyor. Bir işe hiç başlamamak, o işte başarısız olmak ihtimalinden daha güvenli gelebiliyor.”
Özellikle mükemmeliyetçi kişilerde erteleme davranışının daha sık görüldüğünü belirten Dr. Gökçe, “Ya kusursuz yapmalıyım ya da hiç yapmamalıyım inancı, kişiyi yetersizlik duygusuyla yüzleşmemek için kilitler” dedi.
Kaygının Maskesi Olarak Erteleme
Ertelemenin bir tür kaygı düzenleme mekanizması olduğuna dikkat çeken Gökçe, “Beyin kısa vadede rahatlatıcı olanı seçer: işe başlamamak. Bu, kişiyi geçici olarak korur ama uzun vadede suçluluk, pişmanlık ve daha fazla kaygıya yol açar. Böylece bir kısır döngü oluşur: Başlayamama → Suçluluk → Kaygı → Daha çok erteleme.” sözleriyle durumu özetledi.
Çözüm: Kendine Sorular Sormak
Dr. Gökçe, ertelemeyi aşmak için yalnızca planlama tekniklerine güvenmenin yeterli olmadığını vurguladı:
“Kendimize şu soruları sormamız gerekiyor: Başlamaktan neden korkuyorum? Ne olmasından endişe ediyorum? Kendime dair hangi inançlarım beni sabote ediyor? Bazen ertelediğimiz şeyin ardında isteksizlik değil, belirsizlik ve endişe yatıyor.”
Son olarak Gökçe, “Her şey hemen çözülmek zorunda değil. Bazen sadece hislerimizi fark etmek bile harekete geçmek için ilk adımı atmamıza yardımcı olabilir” dedi. (Kaynak: DoktorTakvimi)
