(ÖZEL HABER) - Türkiye’nin ihracatında en güçlü ikinci bölge olan Ege Bölgesi, kasım ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,3’lük düşüşle 3,7 milyar dolardan 3,4 milyar dolara geriledi. Bölgenin toplam kaybı 270 milyon dolar olarak kayıtlara geçerken, Türkiye genel ihracatının aynı dönemde yüzde 2,2 artış göstermesi dikkat çekti. Bu ayrışmanın temel sebebi olarak İzmir, Manisa ve Denizli’nin kasım performansının geçen yılın altında kalması gösteriliyor. Ege İhracatçı Birlikleri’nin değerlendirmesine göre bölgenin 11 aylık ihracatı yüzde 1 artışla 39,5 milyar dolardan 39,9 milyar dolara ilerleyerek sınırlı bir büyüme kaydetti.

Kasım ayında İzmir’in ihracatı yüzde 11 gerileyerek 1 milyar 974 milyon dolardan 1 milyar 763 milyon dolara düştü. İzmir’in yılın 11 ayında ulaştığı 21 milyar 611 milyon dolarlık ihracat ise geçen yılki seviyeyi tekrarladı ve şehrin bölgesel ihracattaki yüzde 54’lük payını korudu. Manisa, kasım ayında yüzde 9,3’lük kayıpla 608 milyon dolar ihracat yaptı ve 11 aylık dönemde yüzde 3 gerileyerek 6 milyar 985 milyon dolardan 6 milyar 778 milyon dolara indi. Denizli ise kasım ayında yüzde 1,8 düşüşle 359,6 milyon dolara inse de, yılın genelinde yüzde 5,4 artışla 4 milyar 106 milyon dolara çıkarak bölgenin toparlanan illerinden biri oldu.

Bölgenin diğer illerinde ise tablo karışık. Balıkesir kasım ayında yüzde 1,5 artışla 233 milyon dolara, yıl genelinde yüzde 2,7 artışla 2 milyar 294 milyon dolara yükseldi. Aydın kasım ayında yüzde 3,3 düşüşle 176 milyon dolara inse de, 11 aylık dönemde 1 milyar 746 milyon dolarlık ihracatla yüzde 5 artış yakaladı. Muğla ise kasım ayında yüzde 9 artışla 119 milyon dolara çıkarak Ege Bölgesi’nin ihracat artış rekortmeni oldu; yıl genelindeki büyümesi yüzde 8,5’e ulaşıp toplam ihracatı 1 milyar 271 milyon dolara çıktı. Kütahya kasımda yüzde 4,3 düşerek 78,3 milyon dolara geriledi ancak 11 aylık dönemde yüzde 2,7 artışla 881 milyon dolara çıktı; 1 milyar dolar hedefi ise 2026’ya kaldı. Afyonkarahisar ise yılın 11 ayında yüzde 21,6’lık artışla 770 milyon dolara yükselerek 2025’te çift haneli büyüme başarısı gösteren tek Ege ili oldu.

Bu tablo içinde Uşak’ın performansı bölgede özel bir yer edindi. Eylül ve ekim aylarında Ege’nin ihracat artış rekortmeni olan Uşak, kasım ayında bu unvanı Muğla’ya bıraksa da pozitif ivmesini koruyarak öne çıkmayı başardı. Şehir, kasım ayında yüzde 8,4’lük artışla ihracatını 40,9 milyon dolardan 44,4 milyon dolara yükseltti ve bölge genelinde büyümesini sürdüren az sayıdaki il arasında yer aldı. Uşak’ın ocak–kasım dönemindeki ihracatı da yüzde 4,7 artışla 406,8 milyon dolardan 425,7 milyon dolara çıktı. Bölgedeki genel düşüş eğilimine rağmen Uşak’ın üretim gücünü koruması, kent ekonomisinin direncini ve ihracatçı firmaların rekabet kapasitesini bir kez daha ortaya koydu.

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, küresel pazarların iyileşme eğilimine girdiğini ancak Türk ihracatçısının maliyet baskıları nedeniyle rekabet gücünün zayıfladığını ifade ederek uyarıda bulundu. İstanbul Sanayi Odası’nın İhracat İklimi Endeksi’nin kasımda 52,4’e yükseldiğini hatırlatan Eskinazi, en büyük 10 pazarın sekizinde ekonomik aktivite artarken Türkiye’nin ihracatının yüzde 7 gerilemesinin dikkatle analiz edilmesi gerektiğini vurguladı. Eskinazi, üç yıldır enflasyonun gerisinde kalan döviz kurlarının sektörün rekabet kapasitesini zayıflattığını, gerekli adımlar atılırsa 2026’nın toparlanma yılı olabileceğini, aksi takdirde olumsuz tablonun derinleşeceğini belirtti.

Paylaşılan tablo, Ege Bölgesi illerinin 2024–2025 kasım ve ocak–kasım dönemlerine ait ihracat değerlerini bütün ayrıntılarıyla ortaya koyuyor:

FAALİYET İLLERİNE GÖRE EGE BÖLGESİ İHRACAT TABLOSU

(USD – 2024 / 2025 karşılaştırmalı)

İzmir: 21.676.851.303 → 21.611.763.138 (%–0,30) Kasım: 1.974.687.712 → 1.763.072.161 (%–10,72)

Manisa: 6.985.663.726 → 6.778.961.022 (%–2,96) Kasım: 670.233.610 → 608.053.940 (%–9,28)

Denizli: 3.895.928.603 → 4.106.490.048 (%5,40) Kasım: 366.405.687 → 359.664.481 (%–1,84)

Balıkesir: 2.234.109.835 → 2.294.218.823 (%2,69) Kasım: 230.118.168 → 233.624.066 (%1,52)

Aydın: 1.667.146.588 → 1.746.634.900 (%4,77) Kasım: 182.238.647 → 176.155.795 (%–3,34)

Muğla: 1.171.496.978 → 1.271.989.876 (%8,58) Kasım: 109.077.904 → 119.058.869 (%9,15)

Kütahya: 858.135.755 → 881.028.434 (%2,67) Kasım: 81.903.817 → 78.373.592 (%–4,31)

Afyonkarahisar: 633.643.518 → 770.498.163 (%21,60) Kasım: 46.787.951 → 50.090.456 (%7,06)

Uşak: 406.799.837 → 425.774.471 (%4,66) Kasım: 40.911.104 → 44.337.507 (%8,38)

Toplam bölge: 39.529.776.143 → 39.887.358.875 (%0,90) Kasım: 3.702.364.600 → 3.432.430.867 (%–7,30) (EİB)

Muhabir: Yavuz Kuşdemir