Buzağı ölümlerinin azaltılması amacıyla Türkiye'de ilk defa uygulanan İl Müdürlüğümüzce hazırlanıp, Zafer Kalkınma Ajansı ve Uşak İl Özel İdaresi tarafından desteklenen, “Yaşasın Buzağılar Gülsün Yüzler" projesi kapsamında yeni nesil freeze-dry (dondurarak kurutma) teknolojisi kullanılarak toz kolostrum hazırlama ünitelerinin kurulumu ve ilk deneme üretimi İl Müdürü Nihat AĞAN, firma yetkilileri ve teknik personelin katılımıyla gerçekleştirildi.
FREEZE DRY TEKNİĞİ NEDİR
FreezeDry adından da anlaşılacağı gibi dondurarak kurutma yöntemidir. Önce dondurma işlemi uygulanır sonra kurutma işlemi. Dünya da en gelişmiş kurutma yöntemi olan dondurarak kurutma yönteminde dondurma işlemi yapılan gıda ürünü vakum altında süblimleştirilir. Böylece gıda içerisinde bulunan nem içeriği süblimasyon yoluyla ara sıvı durumuna girmeden doğrudan bir katıdan gaz halini alır.
Bu işlemde dondurularak kurutulmuş gıdalar minimum boyutta hücre yırtılmasıyla orijinal boyutunu ve şeklini korur. Gıdanın içerisinde ki nem oranı max %2-4 olacak şekilde kaldığı için gıdanın oda sıcaklığında bozulması önlenmiş olur. Çünkü hiçbir canlı organizmanın ortamda %30’un altında ki nem içeriğinde yaşaması mümün değildir. İşlem, etler, sebzeler, meyveler ve hazır kahve ürünleri dahil olmak üzere yenilebilecek ve içilebilecek birçok gıda ürününün kurutulması ve muhafaza edilmesi için kullanılır. Kurutulmuş ürünlerin hacim ve şekilleri taze gıda ile tamamen aynıdır. Tek farklı son ürünün içerisinde hiçbir suyun bulunmamasıdır. Kurutulmuş ürünler uygun sulandırma ile eski hallerine geri gelebilmektedir. Fazla suda bekletme işlemi difüzyona neden olacağı için hücre zarlarının patlamasına neden olacaktır.
Dondurularak kurutulmuş ürünlerin besinleri, renkleri, lezzetleri ve dokuları genellikle orijinal üründen ayırt edilemez. Taze gıdadaki besin değerlerinin %98’inden fazlası dondurarak kurutulmuş gıdalarda da bulunur. Ürüne ve ambalaj ortamına bağlı olarak, dondurularak kurutulmuş yiyecekler, konserve halinde 30 yıl veya daha uzun bir süre boyunca oda sıcaklığında saklanabilir. Kıtırkıtır bir kavama sahip oldukları için atıştırmalık, ara öğün olarak kullanılmalarının yanında hayatta kalmak için yiyecek veya içecek depolama için mükemmeldir. Taze gıdanın tüm suyu uzaklaştırıldığı için, 10 kat daha fazla hafifleyen dondurarak kurutulmuş gıdalar, dağcılıkta, trekkingte, kamp kurmada, yolculuklarda çok rahat çantada saklanabilmektedir. (SEVAL KANDEMİR)