Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 Taşıt-Kilometre İstatistikleri, Türkiye’de motorlu araçların yol kullanımında önceki yıllara göre belirgin bir artış olduğunu ortaya koydu. Buna göre, trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtları 2024 yılında toplam 382 milyar 870 milyon kilometre yol yaptı. Toplam taşıt-kilometrenin yüzde 57’si otomobiller, yüzde 19,2’si kamyonetler, yüzde 8,7’si motosikletler, yüzde 5,7’si çekiciler, yüzde 3,8’i kamyonlar, yüzde 3,3’ü minibüsler, yüzde 1,9’u otobüsler ve yüzde 0,5’i özel amaçlı taşıtlar tarafından gerçekleştirildi.
Rapora göre Türkiye’de trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı bir önceki yıla göre yüzde 9,3 artarken, taşıt-kilometre toplamı da yüzde 10 yükseldi. Taşıt sayısındaki artış motosikletlerde yüzde 23,3 ile en yüksek seviyeye ulaşırken, özel amaçlı taşıtlarda yüzde 9,3, otomobillerde yüzde 6,6, çekicilerde yüzde 6,3, kamyonetlerde yüzde 4,8, minibüslerde yüzde 4,0, kamyonlarda yüzde 3,2 ve otobüslerde yüzde 1,3 olarak gerçekleşti. Taşıt-kilometre artışında ise motosikletlerin yüzde 59,9 ile başı çektiği, otomobillerde artış oranının yüzde 9,1, kamyonetlerde yüzde 5,2, çekicilerde yüzde 4,4, özel amaçlı taşıtlarda yüzde 2,7 ve minibüslerde yüzde 1,8 olduğu görüldü. Buna karşılık kamyonlarda yüzde 5,1 ve otobüslerde yüzde 0,6 azalma yaşandı.
Taşıtların yıllık ortalama yaptıkları kilometreler incelendiğinde 2024 yılında en yüksek değerin çekicilerde görüldüğü belirlendi. Çekiciler yıllık ortalama 66 bin 893 kilometre yol yaparken, otobüsler 35 bin 150, minibüsler 24 bin 917, kamyonlar 21 bin 887, özel amaçlı taşıtlar 18 bin, kamyonetler 15 bin 965, otomobiller 13 bin 859 ve motosikletler 5 bin 896 kilometrelik yıllık ortalamaya ulaştı.
Otomobillerin yakıt türüne göre kat edilen toplam mesafelere bakıldığında yüzde 39,4’lük payla dizel motorlu araçların ilk sırada olduğu görüldü. Bunu yüzde 28,5 ile LPG’li otomobiller, yüzde 27,9 ile benzinliler, yüzde 3,1 ile hibrit araçlar ve yüzde 1 ile elektrikli otomobiller izledi. Veriler, Türkiye’de dizel ve LPG’nin hâlâ yolculuklarda baskın iki yakıt türü olduğunu gösterdi.
Taşıtların yaş gruplarına göre kat edilen mesafeler incelendiğinde, toplam yolun en büyük bölümünün yüzde 20,5 payla 5-9 yaş aralığındaki taşıtlar tarafından yapıldığı belirlendi. Bu yaş grubunun Türkiye’deki araç filosunun yüzde 16,8’ini oluşturduğu görüldü. Sırasıyla yüzde 19,2 ile 10-14 yaş, yüzde 15,6 ile 2-4 yaş, yüzde 15 ile 0-1 yaş, yüzde 11,9 ile 15-19 yaş, yüzde 11,7 ile 25 yaş ve üzeri ve yüzde 6,3 ile 20-24 yaş grubu taşıtlar toplam yol kullanımına katkı sağladı. Otomobiller özelinde ise 5-9 yaş grubu araçlar yüzde 22,5’lik payla ilk sırada yer aldı; bunu yüzde 18,8 ile 10-14 yaş, yüzde 15,5 ile 2-4 yaş, yüzde 14,2 ile 25 yaş ve üzeri, yüzde 12,4 ile 0-1 yaş, yüzde 9,8 ile 15-19 yaş ve yüzde 6,8 ile 20-24 yaş grubu takip etti.
TÜİK’in verileri, Türkiye’de araç parkının hızla büyüdüğünü, özellikle motosiklet ve otomobil kullanımının artmasıyla birlikte taşıt-kilometre değerlerinde de belirgin yükseliş yaşandığını ortaya koydu. (Kaynak: TÜİK)
