HAYKOP Uşak Başkanı Himmet Özdemir, bir ineğin günlük ortalama 100 TL’nin üzerinde besin maliyeti olduğunu belirterek, yem desteği olması durumunda süte zam yapılmasa dahi para kazanacaklarını söyledi. Uşaklı süt üreticileri, yeni dönemde zam yerine yem desteği istiyor. S.S. Uşak Bölgesi Hayvancılık Kooperatifleri Bölge Birliği (HAYKOP) Başkanı Himmet Özdemir, Uşak’ta sütün profesyonel olarak toplanması ve arz edilmesi için soğuk zincirin önem taşıdığını belirtti. Süt fiyatlarının Türkiye’nin bazı kentlerinde ve bölgelerinde 12 ila 13 TL arasında olduğunu belirten Özdemir, bu rakamın Uşak’ta 10 TL 50 kuruş olduğunu ifade etti. Kentte büyük peynir üreticilerinin bulunduğunu anlatan Özdemir, artan peynir fiyatlarının sebebinin aracılar olduğunu anlattı. Özdemir, bir ineğin ortalama günlük 100 TL’nin üzerinde yem gideri olduğunu ve ortalama 25 litre süt verdiğini belirterek, “Veteriner ve diğer giderlerle birlikte bir inekten 100 TL kazanırsınız ya da kazanamazsınız. Düvesi ve yavrusu olmazsa bu işi yapmak külli zarar” dedi. Önceki gün Çanakkale Biga’daki süt üreticileri, çiğ sütün litre satış fiyatını 12 ila 13 TL düzeyine çıkardı. Uşak’ta ise bu fiyatta her hangi bir değişim olmadı ve çiğ sütün litre fiyatı kooperatif birlikleri uhdesindeki üreticiler tarafından, 10 TL 50 kuruşa satılıyor. Kooperatif bünyesinde olmayan üreticilerden ise 8 ila 9 TL arasında süt toplandığı ifade ediliyor. Uşak’ta HAYKOP’a bağlı kooperatif sayısının 55 olduğu ve bunun da sadece 27’sinin faal olduğunu ifade eden HAYKOP Uşak Başkanı Himmet Özdemir, kentte süt üreticisinin gücünün olmadığını dile getirdi. Birliklerinin kuvvetli olmadığı için sütün fiyatının düşük olduğunu ve diğer desteklemeleri yeterince edinemediklerini anlatan Özdemir, “Çanakkale Biga’ya kendileri HAYKOP’la sütçüler arasında anlaşma yapıldı ve 12 TL oldu. Bu bölgeye ait bir fiyat. Burada 10 TL 50 kuruş ve bizim istediğimiz fiyat 12 ila 13 TL olması. 12 TL olursa marketlerde sütün fiyatı artar. Sütün fiyatını bizde devlet belirliyor. Bana bağlı 55 kooperatif vardı şimdi 27’si faal. Biga’da 180 kooperatif var ve onlar güçlü olduğu için istediği gibi zam yapıyor” dedi. Uşak’ta kooperatiflerin sütü soğuk zincirde tuttuğunu ifade eden Özdemir, “Sütün fiyatı bizde kooperatiflere bağlı olursa 10 TL 50 kuruş ve bazen de ihtiyaca göre 11 TL’ye kadar çıkabiliyor. Fakat arada kooperatif yoksa sanayici aha ucuza alıyor. Köylü daha ucuza satmak zorunda kalıyor. Kooperatifin sütü toplama süt değil, herkes kazana döküyor ve soğutulduğu için kaliteli süt oluyor. Köylü 7’de sağıyorsa 10’da alıyor. Bizde yarım saat içinde kazana girmesi lazım. Kooperatifin kazanına hemen dökülüyor ve bu nedenle kooperatif sütü biraz daha pahalı. Fakat köylü tek kaldığı zaman böyle bir şansı olmuyor. Çünkü sanayiciye bu sütü satmak zorunda, aksi halde sütü elinde kalıyor ve nakit döngüsünü sağlayamıyor” diye konuştu. Süte zam yapılması yerine yem desteği verilmesini isteyen Özdemir, şöyle konuştu: “Bizim sütün fiyatı iyi fakat girdilerin ucuzlaması lazım. Devlet desteği var süte var ama yeme yok. Yem desteği verilmesi lazım. Süte ve tarıma mazot gübre desteği verilmeli. Devlet 1 litre süte 50 kuruş veriyor. Yem fiyatları yüksek olduğu için en büyük sorun bu. Sütçülere yem desteği verilmeli. Yemin 50 kilosu 300 ve 320 lira arasında oluyor. Bir inek ayda 6 torba yem yer. Sadece yem olmaz bu yoncası, saman yer ve silaj yer. Mısır silajı tonu 1300 TL. Bir inek bir öğünde 5 kilo mısır silajı yok. Yonca paketi 25 kiloluk 65 TL civarında. Bir inek ayda 3 bin TL’nin üzerinde para yiyor. Bir inek günlük 25 litre süt verir. Hayvanın danası ve diğer buzağısı kar oluyor”. Özdemir, son dönemlerde artan peynir fiyatları için de, kısa bir değerlendirme yaptı. Özdemir, sütün çok fazla el değiştirdiğini ve aracılar nedeniyle fiyatların şiştiğini ifade etti. Sanayicinin de piyasaya uymak için yüksek fiyattan satış yaptığını belirten Özdemir, “Bu işte bir zincir sorunu var. Çünkü sütçü, mandıra, tüccar, sanayici zinciri olduğu için peynir fiyatları bu yüzden dolayı pahalı. Oysa çiğ süt ortalama olarak 10 TL civarında ve 1 kilo yağlı peynir 6-7 litre sütten oluyor. İşçilik ve diğer giderleri koyduğunuzda hadi 100 TL maliyet olsun diyelim ve bakıyoruz ki piyasada kilosu 200 TL’nin üzerinde peynir satılıyor. Çünkü aracılar fiyatı artıyor. Buna çözüm bulmak lazım” şeklinde konuştu. (MELİKE PANCARCI)